Ergenlerde Teknoloji Bağımlılığı ile Başa Çıkabilme

Teknolojinin insan hayatı için sağladığı sayısız fayda bulunmaktadır. Ancak bilgi çağının vazgeçilmezi teknolojinin sunduğu olanaklardan doğru ve etkili bir şekilde yararlanmak oldukça önemlidir. Aksi halde günlük yaşamımız ve sosyal ilişkilerimiz üzerinde olumsuz etkileri olabilir. Yine teknolojinin yanlış kullanımı bizi dış dünyadan soyutlayabilir.

Günümüzde bu durumdan en çok etkilenenler ise ergenlik dönemindeki çocuklarımızdır. Ergenlerde teknoloji bağımlılığı, bireyin bağımlı olduğu teknolojik ürüne ulaşamaması durumunda yaşadığı yoksunluk durumu olarak tanımlanabilir.

Ergenlik dönemindeki bireyin daha küçük yaşlardan itibaren teknolojiye hâkim olması zekâsının çok iyi olduğu anlamına gelmemektedir; çünkü çocuklar, sanal dünya ile ileri yaşlarda tanışma fırsatı bulan ebeveynlerinin aksine, teknolojik bir dünyaya doğmuş olmaları nedeniyle bu konuda daha yetenekli olmaktadır. Ailelerin ise çocuklarının gelişimini desteklemek için teknoloji kullanımını yaşa uygun olarak içerik ve süre bakımından değerlendirmeleri gerekmektedir. Eğer ergenlik çağındaki bireylerin teknoloji kullanımı ile ilgili önlemler alınmazsa psikolojileri olumsuz yönde etkilenebilir. Ayrıca denetim sağlanamazsa teknoloji bağımlısı olmaya aday birer yetişkin haline gelebilirler.

Ergenlerde Teknoloji Bağımlılığının Belirtileri

Günümüzde teknolojinin yaygınlaşması ile birlikte yeni bağımlılıklar ortaya çıkmıştır. Bunlardan birisi de internet bağımlılığı olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu rahatsızlık her yaşta ve her cinsiyette görülebilir. Ancak teknoloji bağımlılığı diğer bağımlılıklara göre çok daha erken yaşlarda izlenmektedir. Özellikle çocukluk ve ergenlik çağındaki bireyleri tehdit eden bu durum, ciddi zararlara neden olabilir. Bireyin aile, iş veya okul yaşamına zarar verecek kadar uzun süre internet başında zaman geçirmesi ve zarar gördüğünün bilincinde olmasına rağmen bundan vazgeçememesi bağımlılık olarak adlandırılabilir. Yoksunluğa neden olan bu durumun pek çok belirtisi vardır. İşte ergenlerde teknoloji bağımlılığı belirtileri...

• Sadece birkaç dakika diyerek bilgisayar, tablet ya da akıllı telefon vb. başında saatler geçirme,
• Çevredekilere ekran karşısında geçirdiği zaman hakkında yalanlar söyleme,
• Uzun saatler bilgisayar kullanımı nedeniyle fiziksel rahatsızlıklar yaşama,
• İnsanlar ile yüz yüze iletişim kurmak yerine internet üzerinden konuşmayı tercih etme,
• İnternette vakit geçirebilmek için yemek öğünlerinden, derslerden ya da arkadaş randevularından ödün verme,
• Bilgisayar başından uzak kalması durumunda gergin ve boşlukta hissetme,
• Gece geç saatlere kadar bilgisayar başından kalkma,
• Dikkat eksikliği yaşama ve öfke kontrolünde zorlanma, 
• İçe kapanma ve uyku bozukluğu,

Ergenlerde teknoloji bağımlılığı geleceklerini etkileyebilecek kadar riskli bir durumdur. Bu nedenle özellikle ebeveynlere belli görevler düşmektedir. Peki, ergen bireylerde yaşanan bu durum ile başa çıkmanın yolları nelerdir?

Ergenlerde Teknoloji Bağımlılığı ile Nasıl Başa Çıkılır?

Ergenlerde teknoloji bağımlılığı ile başa çıkmak için öncelikli olarak ebeveynlerin teknoloji kullanma konusundaki alışkanlıklarını gözden geçirmeleri gerekmektedir. Çünkü teknoloji bağımlılığı olan ebeveynlerin çocuklarında da bu şikâyetin yaşanma ihtimali oldukça yüksektir. Ayrıca unutulmamalıdır ki, çocuklar her şeyden önce ebeveynlerini kendilerine örnek alırlar. Ebeveynini sürekli olarak elinde telefon ya da televizyon karşısında gören bireyin kendisi de bu mecralara yönelecektir. Bu mecralarda yönelen bireylerin ise teknolojisi bağımlısı birey yetişkin olma ihtimali yüksektir.

Yapılan araştırmalar sonucunda içe dönük, özgüven problemi yaşayan, sosyal açıdan yetersiz ve problemlerle başa çıkma becerileri düşük bireylerin teknoloji bağımlılığına daha yatkın oldukları belirlenmiştir; çünkü bu çocuklar genellikle kendilerini dışlanmış ve yalnız hissederler. Çareyi kendilerinin yarattığı yapay dünyada bulan çocuklar ise, teknoloji sayesinde bu problemlerinden uzaklaşmış ve daha rahat hissederler. Bu nedenle çocuğun yalnızlık duygusu yaşamaması için anne ve babaların aile ilişkilerini gözden geçirmesi gerekir.

Ergenlerde teknoloji bağımlılığı ile başa çıkabilmek için aile içerisinde toplantılar düzenlenebilir.

Bu toplantılar sırasında ergen birey ile konuşurken sert ve katı kurallar ile yaklaşılmamalıdır; çünkü durum bir inat meselesine dönüşebilir. Aile içerisinde huzurun sağlanması için çaba gösterilmeli ve bireyi bağımlılığa iten sebepler ortadan kaldırılmalıdır. Yine ebeveynler çocuklarının teknoloji kullanım süresini sınırlandırılmalıdır. Ancak bu konuda ergen de söz sahibi olmalıdır; çünkü kendi verdikleri kararların sorumlulukları da yine onlara ait olacaktır.

Bunların yanı sıra ebeveynler, çocuklarının ilgi ve yetenekleri konusunda onları yönlendirmeli ve zamanı etkin bir şekilde kullanmaları için fırsatlar sunmalıdır; fakat tüm bu çabalara rağmen ergende teknoloji bağımlılığı problemi ile ilgili herhangi bir olumlu gelişme kaydedilemediyse mutlaka uzman desteği alınması gerekmektedir.